İngiltere, Tartışmalı Adaları Morityus’a Devretti

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ülkesinin kontrolündeki Chagos Takımadaları’nın Morityus’a devri için imzalanan anlaşmanın detaylarını açıkladı. Starmer, bu adaların en büyüğü olan Diego Garcia Adası’ndaki ABD-İngiltere ortak askeri üssünün korunmasının “tek yolu” olduğunu belirtti.

Starmer ve İngiltere Savunma Bakanı John Healey, Hertfordshire’da düzenlenen basın toplantısında, Chagos Takımadaları’nın Morityus’a devri konusundaki anlaşmayı tartıştılar.

“Yapmak Zorundaydık”

Başbakan Starmer, bu anlaşmanın kaçınılmaz olduğunu, aksi takdirde Morityus’un İngiltere’yi uluslararası mahkemeye taşıyacağını ve büyük ihtimalle kazanacağını vurguladı.

“Askeri Üssü Korumanın Tek Yolu”

Starmer, anlaşmanın söz konusu Chagos Takımadaları’ın en büyüğündeki Diego Garcia Adası’ndaki ABD-İngiltere ortak askeri üssünü uzun vadede korumanın “yegâne yolu” olduğunun altını çizdi. Starmer, “Bu üssün stratejik konumu son derece önemli” ifadelerini kullandı.

Başbakan, Ayrıca, “Başka bir alternatif yok” diyerek, bu kararın ulusal güvenliği sağlamak amacıyla alındığını açıkladı.

“Bu anlaşmayı şimdi bizim şartlarımızla kabul ederek, üssün gelecek yüzyılda da faaliyet göstermesini sağlıyoruz.” dedi.

Trump da Memnun

Başbakan Starmer, ülkesinin anlaşmayı kabul etmemesi durumunda diğer ülkelerin ada üzerinde üs kurmasını engelleyemeyeceklerinin altını çizdi. Ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump’ın da anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirtti.

“Harekete Geçmemek Seçenek Değildi”

İngiltere Savunma Bakanı John Healey, ülkesinin birkaç hafta içerisinde üs üzerindeki egemenliğini zayıflatacak yeni hukuki kararlarla karşılaşabileceğini ifade etti.

Healey, “İşte bu yüzden harekete geçtik.” diyerek, müttefiklerinin de bu anlaşmayı desteklediğini aktardı. Ancak, Çin, Rusya ve İran’ın anlaşmanın başarısız olmasını istediklerini savunarak, “Harekete geçmemek bir seçenek değildi.” şeklinde konuştu.

Healey, bu anlaşma sayesinde İngiliz halkı ve silahlı kuvvetlerinin bugün ve gelecekte daha güvende olacağını da vurguladı.

İngiltere’deki Yüksek Mahkeme, anlaşmanın imzalanmasına saatler kala ihtiyati tedbir kararı almış, ancak daha sonra bu kararı geri çekmişti.

Ekimde Duyuruldu

İngiltere, Ekim 2024’te Chagos Takımadaları’nı Morityus’a devredeceğini açıklamıştı. Anlaşmanın, kritik öneme sahip ABD-İngiltere ortak askeri üssünü kapsadığı ve üssün adada kalmaya devam edeceği vurgulanmıştı.

Askeri Üs ABD’nin Yetki Alanında

Anlaşma gereği, askeri üs ilk olarak gelecek 99 yıl boyunca İngiltere ve ABD’nin kontrolünde kalacak.

İngiltere ve Morityus hükümetleri, 13 Ocak’ta Londra’da Chagos Takımadaları ve Diego Garcia’nın geleceğine ilişkin verimli görüşmeler yaptıklarını bildirirken, bu anlaşmanın bölgesel ve küresel güvenlikte hayati rol oynamaya devam edeceği vurgulandı.

İngiltere, 150 Yıl Boyunca Adaları Sömürdü

Morityus, 1598’de Hollanda, 1715’te ise Fransa’nın sömürgesi olurken, 1814’te Paris Anlaşması ile İngiltere’nin hakimiyetine girmiştir. Yaklaşık 150 yıl boyunca bu adaları sömüren İngiltere, 1968’de Morityus’u bağımsızlığına kavuşturduktan 3 yıl önce Chagos Takımadaları’nı ayırarak elinde tutmaya devam etmiştir.