Muhalif- Ankara
DEM Parti Milletvekili Cengiz Çiçek, Türkiye’nin, özellikle Afrika’dan gelen göçmenlerin Avrupa’ya geçişlerinde önemli bir transit ülke olduğunu belirtti. Geçici olarak kalmayı amaçlayan birçok kadın göçmenin burada uzun süreli belirsizlik, kayıtsızlık ve güvencesizlik yaşamaya mahkum olduğuna dikkat çeken Çiçek, İstanbul’un çeşitli semtlerinde Afrikalı kadınların kalabalık evlerde yaşam sürdüğünü; güvencesiz ve düşük ücretli sektörlerde çalışarak istismar edildiklerini vurguladı.
Çiçek, aynı zamanda “Kadın emeği, daha kolay sömürülebilir olarak görülmekte ve bu durum ucuz iş gücü sömürü düzenini derinleştirmektedir.” ifadelerini kullandı.
Çiçek, sağlık ve eğitim gibi temel hizmetlere erişimde ciddi engellerle karşılaşan kimliksiz göçmen kadınların, kamu hastanelerinde doğum yapamadığını ve uygun ücret ödeyemedikleri için hastanede rehin tutulmak zorunda kaldıklarını hatırlattı. Bu kadınların, şiddet ve istismar gibi hak ihlallerine uğradıklarında başvuru yapmalarının engellendiğini belirtilirken, polise başvurmaları halinde sınır dışı edilme riski taşımalarının onları devletten ve işveren istismarından korumak için sessiz kalmaya zorladığını ifade etti. Çiçek, “Devletin düzensizliği kriminalize eden politikası, aslında kendi sınır rejimlerinin yol açtığı düzensizliği derinleştiriyor; kadınları hak taleplerinden tecrit ediyor.” yorumunu yaptı.
DEM Parti Milletvekili, geri gönderme merkezlerinin Afrikalı göçmen kadınlar için başka bir yapısal şiddet alanı haline geldiğinin altını çizerek, bu merkezlerde kadınların tecrit, dil engeli ve hukuki yardım eksikliği gibi sorunlarla karşılaştığını sözlerine ekledi. Sağlıksız koşullar ve kötü muamele bu merkezleri cezasızlık rejimi uygulayan kapalı alanlara dönüştürmekte olduğunu belirtti.
Ayrıca, İstanbul Fatih’teki İl Göç İdaresi Müdürlüğü hakkında kendisine iletilen ciddi iddiaların, göç politikalarının sadece ayrımcı değil, aynı zamanda keyfi ve rant temelli yürütüldüğünü ortaya koyduğunu ifade etti. Bazı göçmenlerin para karşılığında geri gönderme merkezlerinden serbest bırakıldığı yönündeki iddiaların da bu durumu desteklediğini sözlerine ekledi.
Çiçek, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın yanıtlaması amacıyla Meclis gündemine şu soruları taşıdı:
- Türkiye genelinde göçmen ve mülteci statüsünde bulunan kadın sayısı nedir? Bunlardan kaçı kayıtdışıdır? Afrikalı göçmen kadınlara ilişkin özel bir veri seti veya istatistik tutulmakta mıdır?
- Bakanlığınız, Afrikalı göçmen kadınlar başta olmak üzere, kimliksiz ve kayıtsız kadınların maruz kaldığı çoklu ayrımcılıkla mücadele amacıyla özel bir politika geliştirmekte midir?
- Geri Gönderme Merkezleri’nde şu an kaç Afrikalı göçmen kadın bulunuyor?
- Geri Gönderme Merkezleri’nde Afrikalı göçmen kadınlara yönelik bugüne kadar kaç şiddet, taciz, kötü muamele ve ayrımcılık başvurusu yapılmıştır? Bu başvuruların kaçı soruşturulmuş ve hangi yaptırımlar uygulanmıştır?
- Geri Gönderme Merkezleri’nde ‘gönüllü geri dönüş’ adı altında uygulamalarda Afrikalı göçmen kadınlara yönelik herhangi bir hak ihlali tespit edilmiş midir? Bununla ilgili herhangi bir denetim veya rapor çalışması yapılmış mıdır?
- 2020 yılından bu yana sınır dışı edilen Afrikalı göçmen kadın sayısı ne kadardır? Sınır dışı işlemleri hangi gerekçelerle gerçekleştirilmiştir?
- İstanbul İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne ait, geri gönderme merkezlerine sevk edilen göçmenlerin para karşılığında serbest bırakıldığı ve sınır dışı kararlarının pazarlık konusu olduğu yönündeki iddialardan Bakanlığınız haberdar mıdır? Bu kapsamda herhangi bir soruşturma ya da teftiş süreci başlatılmış mıdır? Eğer başlatıldıysa, bu süreçlerin akıbeti nedir?
- Türkiye genelinde kayıtlı ve kayıtdışi çalışan göçmen kadınların toplam sayısı nedir? Kadınların uyruklara ve çalıştıkları sektörlere göre dağılımı nasıldır?
- Kimliksiz göçmen kadınların kamu sağlık hizmetlerinden ücretsiz ve engelsiz yararlanabilmeleri amacıyla Bakanlığınızca gerçekleştirilmektedir olan veya planlanan herhangi bir yasal düzenleme mevcut mudur?
