Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı yaş çay alım fiyatını kilogram başına 25,44 lira olarak açıklaması, üreticilerden sert tepkiler aldı. Açıklanan fiyatın maliyetin altında olduğunu savunan üreticiler, fiyatın yeniden belirlenmesini talep etti.
Rize’de çay üreticisi Yakup Öz, hemşehrisi Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın 22 yıl önce Rize mitinginde yaptığı çay-simit hesabını hatırlatarak tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
- “22 sene önce Tayyip Erdoğan’ın yaptığı açıklamada simit – çay hesabı vardı, şimdi hesabını yapın bakalım. Bir simit 20 TL, bir çay 15 TL, kaç para etti 35 TL. Bir kilo yaş çay ile çay ve simit alınamıyor, vatandaşa ne anlatıyorsunuz.”
Sosyal medya üzerinden yapılan fiyat açıklamasına da tepki gösteren Öz, düşüncelerini şu şekilde ifade etti:
“Açıklanan bu fiyat yeterli değil, daha çok bekliyorduk. Öyle sosyal medyadan böyle bir açıklama yapmanız gerekmez… Rize’ye gelip o açıklamayı burada yapacaksın, vatandaşın içinde yapacaksın bu açıklamayı, sosyal medyadan değil. Artı destekleme bekliyorduk, desteklemeyi neden kaldırdın, parayı cebinden mi veriyorsun sen, yazık değil mi bu halka?”
Üretici Kamil Ustabaş ise çayın kilogram maliyetinin 26 TL olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Çayın bugün bir kilosunun maliyeti 26 liradır. Bu 26 TL üzerine enflasyonu da koyduğunuzda 35 TL gibi bir beklentimiz vardı. Bugün AKP iktidarı, çay üreticilerine 25,44 kuruş fiyat açıklayarak aslında ‘sizleri ben sefalete yoksulluğa mahkum edeceğim’ diyor. Aslında çay üreticilerini tamamen tarımdan uzaklaştıran ve tarımda, çay işlerinde uğraşmamasını da sağlayacak bir fiyat. Biz çay üreticileri olarak bunun karşısında ürettiğimiz ürüne sahip çıkacağız.”
Bölgenin en büyük üreticilerinden biri olduğunu söyleyen Nazım Rakıcı ise çay fiyatlarının dışarıdan belirlendiğini ifade ederek şöyle konuştu:
“Yıllardır çayın içindeyiz ama şunu söyleyebilirim, çay bizim olmadı, toprak bizim, mahsul bizim ama fiyatı belirleyen, satanlar ayarlayan başkaları. Kendileri yiyor, kendileri oynuyor, kendileri çiziyor; oynayın oynadığınız kadar. Herhalde vatandaş olarak bizim de bir sözümüz olur. Bu söz geldiği zaman biz de gerekli olan cevabı veririz diye düşünüyorum.”
Çay üreticisi Mevlüt Sancaktutan, açıklanan fiyatların üreticiyi perişan ettiğini savunarak, şunları aktardı:
“Yıllar hep üreticiden aldı, üreticilerin alım gücü yok edildi. Hele bu iktidar döneminde çaya verilen maliyetin altındaki fiyatlar üreticiyi perişan etmiştir. Üretici tatmin edilmiyor, üreticilerimiz mağdur. Bunun da tek suçlusunun iktidar olduğunu düşünüyorum. Beklentimiz 35-36 TL civarındaydı.”
Fındıklı Ziraat Odası Başkanı Mehmet Özsoy ise açıklanan fiyatın üretim maliyetlerini karşılamadığını vurgulayarak fiyatın yeniden belirlenmesini istedi:
“Çay üreticisinin maliyeti bile değil bu, çok üzücü. Fiyat, maliyetler üzerinden yapılmamış. Sayın Cumhurbaşkanımızdan rica ediyoruz, bizim maliyetlerimizi değerlendirsin ve maliyet üzerinden çiftçiye kârlılık belirleyerek yeniden fiyat belirlensin. Aksi takdirde çay üreticisi kazanmayacak. Çiftçi küçülüyor, sanayici büyüyor. Lütfen fiyatı tekrar değerlendirin. Çiftçinin kazanacağı bir fiyat belirlensin.”
