İYİ Parti Hatay Milletvekili Şefik Çirkin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunduğu kanun teklifi ile doğurganlık oranlarının artmasını sağlamak amacıyla üçüncü çocuğunu doğuran annelere memuriyet hakkı tanınmasını önerdi.
Çirkin, bu teklifin gerekçelerini şöyle sıraladı:
‘Doğurganlık Oranı Düşüşte’
– “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2019 yılında yaşlı nüfus oranı yüzde 9,1 iken, 2024 itibarıyla bu oranın yüzde 10,6’ya yükseleceği öngörülmektedir. Projeksiyonlar, bu oranın 2030’da yüzde 13,5, 2040’ta yüzde 17,9, 2060’ta ise yüzde 27, 2080’de de yüzde 33,4’e ulaşacağını göstermektedir.
– Bu durum, Türkiye’nin hızla yaşlanan bir toplum haline geldiğini ve yaklaşan gelecekte her üç kişiden birinin 65 yaş üzeri olacağını göstermektedir. Diğer yandan, doğurganlık oranları uzun bir süredir düşüş göstermektedir.
– 2001 yılında Türkiye’nin toplam doğurganlık oranı 2,38 iken, 2023 yılında bu rakam 1,51’e kadar gerilemiştir. Bu, nüfusun yenilenme eşiği olan 2,10’un oldukça altında kalmaktadır. Ayrıca Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE) sonuçlarına göre, Türkiye’nin 2024 yılı genel endeks değeri 29,7 ile AB ortalamasının (36,8) altında kalmaktadır.
– Kadınların endeks değeri ise sadece 25,3’tür. Bu, kadınların ekonomik olarak daha kırılgan olduğunu ve yaşlılık dönemine hazırlıksız olduklarını göstermektedir.
‘Çocuk Yapmama Nedenleri Arasında Artan Yaşam Maliyeti Var’
– Türkiye’de vatandaşların çocuk sahibi olmaktan kaçınmalarının nedenleri son yıllarda yapılan araştırmalarla belirgin bir şekilde ortaya konmuştur.
– Araştırmalar, Türkiye’de çiftlerin çocuk yapmama nedenleri arasında artan yaşam ve barınma maliyetleri, eğitim ve sağlık sistemine duyulan güvensizlik, kariyer ve çalışma hayatının annelikle uyumsuzluğu, yetersiz doğum sonrası destek sistemleri, pahalı ve erişilemeyen çocuk bakım hizmetleri, kadınların işten uzak kalma korkusu ve sosyal güvenceden yoksunluk gibi faktörlerin bulunduğunu göstermektedir.
‘3’üncü Çocuğu Doğur, Memuriyeti Kazan’
– Bu kanun teklifi ile üçüncü çocuğunu dünyaya getiren kadınlara kamu görevine atama hakkı tanınması hedeflenmektedir. Kamu güvencesi altında bir iş sahibi olma imkanı, özellikle düşük gelirli ya da istihdam dışı olan kadınların çocuk sahibi olmaya dair kararlarını doğrudan etkileyebilecek bir teşvik öğesidir.
– Teklifin kabulü, çocuk sahibi olmayı teşvik etmenin yanı sıra, kadınlara sosyal ve ekonomik güvence sağlayarak çocuklarının geleceği hakkında taşıdıkları kaygıları azaltmayı amaçlamaktadır.
– Bu düzenleme, kadınların sosyal güvenlik sistemine entegrasyonunu artırmayı ve uzun vadede daha sağlıklı, üretken ve güvenli bir yaşlılık dönemi geçirmelerini sağlamayı hedeflemektedir.
– Ayrıca bu düzenleme, Türkiye’nin hızla yaşlanan nüfus yapısına karşı demografik dengeyi korumak, kadınları iş gücüne entegre ederek ekonomik bağımsızlıklarını artırmak ve çocuk sahibi olmayı teşvik etmek amacıyla kapsamlı bir sosyal politika önerisi sunmaktadır.
– Üçüncü çocuğunu dünyaya getiren kadınlara kamu görevine atanma hakkı verilmesiyle hem aile yapısı desteklenecek hem de toplumsal fayda üretilecektir.
– Bu kanun teklifi, devletin aileyi ve kadını önceleyen yeni nesil teşvik sistemleri geliştirme isteğini yansıtır. Ayrıca kamuoyuna yönelik bilgilendirici ve motive edici bir slogan olarak ‘3. çocuğu doğur, memuriyeti kazan’ ifadesi benimsenebilir.
– Bu slogan, doğumu teşvik eden, aile yapısını güçlendiren ve kadınların devlet güvencesi altında bir gelecek inşa etmelerini hedefleyen bir sosyal vizyonun kamuya yansımasıdır.
