Bu Kredi Faiziyle Çarklar Dönmez

EMEL YİĞİT / NEFES

Mevcut ekonomik zorluklarla yüzleşen küçük işletmeler, ulaşmakta oldukları yüzde 80’e kadar varan kredi faizleri karşısında hayatta kalma mücadelesi veriyor. Büyük sanayi şirketleri, yurtdışından borçlanma veya tahvil ihracı gibi yöntemlerle sorunlarını aşarken, küçük işletmeler artık bankalara giremez durumda. Bankalar, risk profili nedeniyle büyük firmalara öncelik tanıyor. KOBİ’ler ise bu ortamda, çek döndürerek ya da vadeleri uzatarak hayatta kalmaya çalışıyor. Çok sayıda işletme, üretimi azaltmakta, çalışan çıkarmakta veya faaliyet alanını daraltmaktadır.

KÜÇÜKLER YAYA KALDI

Karadeniz Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Küçükkale, Merkez Bankası’nın politika faizinin uygulandığı haftalık fonlama işlemlerini oldukça düşük seviyelerde tuttuğunu belirtiyor. Piyasanın ihtiyacının yüzde 80’inin gecelik faizlerden yani yüzde 49’dan karşılandığını vurgulayan Küçükkale, bunun da piyasa faizlerini otomatik olarak yükselttiğini ifade etti. “Bankaların eklediği masraflar da bu duruma eklenince, ticari kredilerin masrafları yüzde 80’lere kadar yükselebiliyor. Bu nedenle firmaların bu kadar yüksek faizlere dayanması mümkün değil. Kredi almazlarsa ekonomik faaliyetlerini sürdüremeyecek pek çok firma var. Eğer bu yüksek faiz politikası sürerse, kısa süre içinde firmaların batmaya başladığına tanıklık edebiliriz” diye ekliyor.

Küçüklere Hazine Desteği Sağlanabilir

Ekonomist Yakup Küçükkale, Merkez Bankası’nın döviz kurlarını kontrol altında tutmak için yaklaşık 50 milyar dolar rezerv harcadığını hatırlattı. Merkez Bankası’nın zor bir ikilemde kaldığını ve rezerv kaygısı nedeniyle faiz indirimine gitmediğini söyleyen Küçükkale, “Bu ekonomik koşullarda küçük ve orta ölçekli işletmelere Hazine desteği sağlanabilir. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de bunu zaten belirtti. Kısa vadede çözüm yolu bu gibi görünüyor” dedi.

Büyükler Başlarının Çaresine Bakıyor

Büyük firmalar ve holdingler, çeşitli kanallarla finansman oluşturmaktadır. Bankalar, büyük şirketleri daha az riskli gördükleri için önceliklendirmektedir. Ayrıca bu şirketler, uygun koşullarda sendikasyon kredileri, bono ihracı, yurtdışı ortaklı yatırım fonları ve tedarikçi finansmanı gibi alternatif yollarla nakit akışlarını sağlamaktadır. Örneğin, ihracat yapan büyük firmalar, döviz gelirlerini teminat göstererek daha uygun maliyetli finansman elde edebilmektedir.