

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda ekonomiye dair sunum gerçekleştirdi ve milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Vekiller, Karahan’a Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan resmi işsizlik oranı ile geniş tanımlı işsizlik oranının neden farklı olduğunu sordu.
Karahan’a, geniş tanımlı işsizliğin neden TÜİK verilerinin aksine hareket ettiğine dair sorular yöneltildi.
Dünya’nın haberine göre Karahan, geniş tanımlı işsizlik ile ilgili ortaya atılan iki popüler görüşü paylaştı:
“Birincisi; iş bulabileceğinden umudunu kesen kişilerin iş aramayı bırakması; ikincisi ise yarı zamanlı çalışan ama tam zamanlı istihdam isteyen, dolayısıyla mevcut işinden memnun olmayan bireylerin artış göstermesi.”
Karahan, geniş tanımlı işsizliğin yalnızca umudunu kaybedenler ve yarı zamanlı çalışanlardan ibaret olmadığını, aynı zamanda farklı bir iş arayan tam zamanlı çalışanların da bu gruba dahil olduğunu ve bu kişilerin yüzde 60’ının zaten tam zamanlı işte bulunduğunu vurguladı.
Karahan, şu bilgileri paylaştı:
“Farklı bir iş istediğini belirten bireyler atıl iş gücü olarak sayılıyor. Bu kapsamda işsiz sayılıyorlar. Bu kişilerin yüzde 60’ı tam zamanlı çalışıyor. Bu durum, aslında salgın döneminde ortaya çıkan ve yaygınlaşan yeni çalışma koşullarını değiştirme arzusunun bir yansıması. Biz bunu böyle değerlendiriyoruz. Esnek çalışma modelleri de bu duruma olanak tanıyor.
Diğer bir keşfimiz ise haftada 40 saat veya daha fazla çalıştığı halde daha fazla çalışmak istediğini ifade edenlerin oranının, 40 saatin altında çalışanlarla benzerlik göstermesidir. Yani, farklı bir işte çalışmak istediğini belirtenler yalnızca yarı zamanlı çalışanlar değil, daha fazlasını isteyenlerdir.
VERİLER NE DİYOR?
Geniş tanımlı işsizlik oranları, resmi işsizlik oranlarından çok daha yüksek düzeylere ulaşmış durumda.
TÜİK verilerine göre mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı 2024 yılında yüzde 8,7 olarak gerçekleşirken, geniş tanımlı işsizlik yüzde 26,7 seviyesine ulaştı. Geniş tanımlı işsizlik oranındaki artış sürerken, resmi işsizlik oranı 12 yılın en düşük seviyesine geriledi.
2025 yılı verileri de benzer bir tablo sunmakta. Ocak ayında işsizlik oranı yüzde 8,4, geniş tanımlı işsizlik ise yüzde 28,1 olarak belirlendi. Şubat ayında bu değerler sırasıyla yüzde 8,2 ve yüzde 28,4 olarak kaydedildi. Mart 2025 işgücü istatistiklerine göre ise işsizlik yüzde 7,9, geniş tanımlı işsizlik ise yüzde 28,8 seviyesine ulaştı.