Faiz Artışı Borsanın Umudunu Kırıyor

EMEL YİĞİT / NEFES

Türkiye Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 46 seviyesine yükseltmesinin ardından, bankalar mevduat faizlerindeki artışa devam ediyor. Geçtiğimiz hafta, birçok banka aylık mevduat faizinin yüzde 49’a ulaşması konusunda tereddüt ederken, bugün itibarıyla yüzde 50’nin altına inmemekte kararlı oldukları görülüyor. Hatta, bazı bankalar aylık mevduat faiz oranlarını şimdiden yüzde 51 ve 52 seviyelerine kadar çıkardı.

RİSKTEN KAÇAN YATIRIMCILAR

Koşullar, yatırımcıların risk almak istemeden Türk Lirası varlıklarına yönelmesine neden oluyor. Ek getiri arayışında olan küçük ve orta ölçekli yatırımcılar ise borsadaki dalgalanmalardan uzak durmayı tercih ediyor. Yüzde 50’lik faiz oranlarının etkisiyle, paranın belirsizlikten etkilenen borsa yerine daha güvenli alanlara yönelmesi bekleniyor. AKP Ekonomi İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Nihat Zeybekci’nin “Ben parayı, faizler bu kadar yüksekken faize yatırırım” sözleri de kısa vadede paranın yönü hakkında bir ipucu veriyor.

BİLANÇOLARDA KAYGI

Ekonomik koşullar nedeniyle birçok şirket, Türkiye’nin önemli holdingleri dahi zarar açıklamaya başladı. Genellikle heyecan verici bir atmosferde geçen bilanço dönemi, bu yıl borsa üzerinde karamsarlığı artırdı. Beklentiler borsayı umutlandırmaktan çok satış baskısı oluşturdu. Analistler, “Borsaya yeni para girişi neredeyse durma noktasına geldi. Yatırımcılar artık temettü ya da büyüme hikayesinden ziyade risksiz kazanç arayışında” şeklinde yorumlarda bulunuyor. 2024 yılı için borsada heyecan yaratan halka arzların şu anda durma aşamasına geldiği ifade ediliyor.

Endeks 9.100 Puanda Sıkışmış Durumda

Borsa endeksi, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası hızlı bir düşüş yaşadı. 18 Mart’ta 10.802 puan seviyesinde olan BIST 100 endeksi, 19 Mart’ta 9.860 puana kadar geriledi. Dövizdeki ani yükselişe müdahale edilirken, borsa için de hisse geri alımlarının kolaylaştırılması gibi stratejilere başvuruldu. Tüm bu müdahalelere rağmen, endeksin yalnızca 9.100 seviyelerinde tutunabildiği gözlemleniyor. Dün, bu seviye de aşağı yönlü kırılarak endeks, seans sırasında 9.087 puana kadar düştü.

Borsayı Sarsan 5 Faktör

1- Yükselen mevduat faizleri, tasarruf sahiplerini bankalara yönlendiriyor.

2- Yerli ve yabancı yatırımcıların ekonomik programa duyduğu güven azalmış durumda.

3- Geçen hafta başlayan yabancı alımları, endeksi yukarı taşıyacak ölçekte değil.

4- Siyaset ve ekonomideki belirsizlik, piyasalarda kaygı yaratıyor.

5- Borsada klasik yaz rehaveti başlaması, yeni alımları engelliyor.

Yabancı Yatırımcı Sayısı Düşük Kaldı

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından piyasalardan hızlı bir çıkış gerçekleşmişti. Büyük satış dalgası tahvil piyasasında yoğunlaşırken, borsada da endeksi ciddi şekilde etkileyen satışlar yaşandı. Merkez Bankası verilerine göre, 14 Mart ile biten haftada 35.8 milyar dolar olan hisse değeri, İmamoğlu’nun gözaltına alındığı 21 Mart haftasında 28.7 milyar dolara düştü. 11 Nisan haftasına kadar bu çıkış devam etti. 18 Nisan haftasında ise alım işlemleri başladı. Parite hareketlerinden arındırılmış verilere göre, 18 Nisan haftasında 269 milyon dolarlık bir giriş gerçekleşti. 25 Nisan haftasında ise 92 milyon dolarlık bir alım yapıldı. Ancak bu dönüşler, yabancı yatırımcının borsa üzerinde önemli bir etki yapması için yeterli olmadı.