Tarifelerin Yapay Zeka Pazarındaki Etkisi

Kurum, “Teknoloji Sektöründe Tarife Türbülansında Yol Almak” başlıklı belgede, ABD Başkanı Donald Trump tarafından uygulanan tarifelerin etkilerini, işletmelerin tedarik zincirlerini ve yatırım yaklaşımlarını gözden geçirmeleri ile birlikte yapay zeka pazarını öngörülemeyen şekillerde değiştirdiğine dikkat çekiyor.

Karlılığın Bozulması ve Müşteri Kaybı

Örneğin, mamul mal ithal eden şirketler %10’luk bir temel gümrük vergisiyle karşılaşırken, Çin’den gelen ürünler %145’lik bir gümrük vergisi ödemek zorunda kalıyor; bu durum birçok yüksek teknoloji ürünü ve/veya bileşenlerin Çin’den temin edilmesini zorlaştırıyor. Bu strateji ABD’de yerli üretimi artırmayı hedeflese de, dış kaynaklara bağımlı birçok sektör, özellikle de BT sektörü için ciddi zorluklar doğuruyor.

Uygulanan çelik, alüminyum, bakır ve elektrikli ekipman fiyatlarının artması, ABD’de veri merkezi kurulumunu da maliyetli hale getirecektir. Bu durum, sınırlı kaynaklara sahip küçük firmaları en çok etkileyecektir.

Büyük işletmelerin sermaye harcamalarını artırmaları gerekecek, bu da rekabet güçlerini etkileyebilir. Sunucu, ağ ekipmanları ve veri depolama sistemleri için artan maliyetler, veri merkezi operatörleri üzerinde olumsuz etkiler yaratacaktır. Bunun sonucunda şirketler, karlılıklarını düşürmek ya da müşteri tabanlarını kaybetme riski ile karşılaşacaklardır.

BT Altyapısına Baskı

Daha geniş bir perspektiften bakıldığında, tarifeler tedarik zinciri dinamiklerini değiştirebilir. ABD’li taşıyıcılar, bileşen tedariklerini çeşitlendirmeye ve gelecekte maliyetleri azaltmak için yerel üretime yatırım yapmaya zorlanabilir. ABD daha bağımsız bir hale gelirken, küresel tedarik zincirlerinin de olumsuz etkilenmesi muhtemel. Bazı şirketler, yeni Amerikan modeline uyum sağlamaya çalışıyor. Örneğin, Tayvanlı sunucu üreticileri ABD’de üretim yapma konusunda adımlar atıyor.

ABI, yarı iletkenlerin son gümrük vergilerinden muaf tutulduğunu ancak altyapının her alanda baskı altında kalmasıyla birlikte geniş BT sektörünün etkilenmeye devam edeceğini vurguluyor. Uzmanlar, ABD’deki dengesiz gümrük vergisi politikasının veri merkezi pazarına fayda sağlamasının pek mümkün görünmediğini belirtiyor ve sektorün sunucu fiyatlarında büyük bir artışa hazırlıklı olması gerektiğini ifade ediyor. Samsung ve SK Hynix gibi tedarikçiler, gümrük vergileri yürürlüğe girmeden önce alıcıların temel bileşenleri stoklayarak durumun daha da kötüleşebileceği konusunda uyarıyor.

HPE, yapay zeka sunucuları için bileşenlerini and malzemelerini Meksika, Çin, Tayvan, Hindistan, Singapur, Malezya ve diğer ülkelerden temin etmekte ve ayrıca Çek Cumhuriyeti’nde üretim yapmaktadır. Yeni tarifeler nedeniyle HPE’nin sunucu fiyatlarının önemli ölçüde artması öngörülmektedir. Şirket, yeni gümrük tarifelerinin 2. çeyrek gelirlerinde bir düşüşe yol açacağını daha önce belirtmiştir.

“Üretildiği Yer: ABD” vurgusu yapan Supermicro gibi şirketler de bu belirsizliklerden muaf değildir. Hâlâ büyük ölçüde yabancı bileşenlere bağımlıdırlar. Supermicro, gelecek çeyrekteki performanslarının daha önce tahmin edilenden önemli ölçüde düşük olacağını açıklamıştır.

Diğer bir deyişle, Amerikan firmaları artan maliyetleri ve azalan kârları kabul etmek zorunda kalacak veya müşterilere yapılan fiyat artışlarına gitmek zorunda kalacaklar. Ayrıca uluslararası pazarda alıcılar, Lenovo ya da Huawei gibi rakiplerden daha rekabetçi ürünler elde edebilecekler. Bu durum, veri merkezi genişleme hızını yavaşlatacak ve özellikle yüksek performanslı çipler gibi temel bileşenlere olan talebin azalmasına neden olabilir.

Dondurulan Projeler

TSMC ve Intel gibi firmalar, ABD’de yarı iletken üretimine büyük yatırımlar yapma taahhüdünde bulundular; ancak yeni tarifeler, ASML makinelerine dayanan üretim tesisleri kurmanın kârsız hale gelmesi nedeniyle bu çabaları tehdit etmektedir.

ABI, mevcut koşullar altında yatırımın tekrar karşılığını vermesi umuduyla pek çok projenin dondurulabileceğini ya da iptal edilebileceğini öne sürmektedir. Teorik olarak, tarifelerin yerel üretime yapılacak yatırımlar için bir çözüm olabileceği düşünülse de, uzmanlar bu senaryonun “olası olmadığını” belirtmektedir.

En muhtemel senaryo, yapay zeka altyapısına yapılan yatırımların uzun dönemde dışarı akması ve sunucu üretimindeki büyümenin yavaşlaması, veri merkezi inşaatında bir gerileme ve hatta ABD’nin küresel yapay zeka pazarındaki liderliğini kaybetmesi şeklinde olabilir.

Artan üretim maliyetleri BT bütçelerini etkileyecek ve firmalar yapay zeka ile ürün ve hizmet geliştirme planlarını gözden geçirmek zorunda kalacaklar. Pahalı ve “gereksiz” yapay zeka projeleri dondurulabilir veya iptal edilebilir; bu durum, finansal sınırlamalar nedeniyle yapay zekanın benimsenmesini kısa vadede yavaşlatacaktır.

Analiz, Trump’ın Amerikan üretimini yeniden canlandırmaya yönelik politikalarının, ABD’nin yapay zeka alanındaki liderliğini Çin’e kaybetmesine yol açabileceği sonucuna varıyor.