Memleket Yolları Emekliye Kapandı

ALİ ÖZTÜRK / NEFES

GEÇİM sıkıntısı giderek derinleşiyor; milyonlarca emekli, asgari ücretli ve memur büyük şehirlere adeta mahkum durumda. Haziran ayının ilk haftasında gerçekleşecek kurban bayramını memlekette geçirmek isteyen özellikle emekliler ile asgari ücretliler, bütçenin içinden çıkamaz hale geldi. En düşük işçi ve Bağ-Kur emekli aylığı 14 bin 469 TL, en düşük memur emeklisi aylığı ise 19 bin 616 TL olarak belirlenince, memlekete gitmek adeta hayal olmuş durumda. Emekliler, “Gidersek, emekli ikramiyesini bırakın, maaşımızı da sıfırlamış oluruz” şeklinde görüş belirtiyor. 7 yıl önce, 1.000 TL bayram ikramiyesi ile otobüs bileti ve yolculuk masrafı kolayca karşılanabiliyorken, 2018 yılında yine 1.000 TL ikramiye ile kişi başına 80-150 TL arasında bir bilet fiyatı ödenmekteydi. 4 kişi için gidiş-dönüş yolculuk masrafı 640 TL ile 1.200 TL arasında değişiyordu. Emekliler, biraz sıkışarak da olsa memlekete yolculuk yapabiliyordu. Bu yıl bayram ikramiyesi 4.000 TL olarak belirlenmiş olsa da, ikramiyenin ve maaşın alım gücü maalesef eridi. Şu an otobüs bileti fiyatları kişi başı 1.000-1.700 TL arasında değişiyor. Yani 4 kişilik bir ailenin sadece otobüs bileti maliyeti gidiş-dönüşte 8.000-13.600 TL’yi buluyor. 4.000 TL bayram ikramiyesi, İstanbul’dan Erzurum, Diyarbakır, Trabzon, Rize gibi şehirlere gitmeye yeterli olmuyor ve arada 9.600 TL gibi bir açık kalıyor. Yolculuk sırasında mola yerlerinde yemek yenildiğinde ise, masraflar 20 bin TL’yi geçiyor.

50 BİN TL’Yİ BULABİLİR

Ek olarak çocuklara ve akranlarına bayram harçlığı vermek, 10 gün içinde birçok ekstra harcama yapmak ve “Memlekette daha ucuza mâl ederim” düşüncesi ile 20 bin TL’ye küçükbaş kurban kesmek zorunda kalan emeklilerin durumu oldukça zor. En ucuz küçükbaş kurban 15 bin TL, orta hallisi ise 20 bin TL’den aşağı değil ve bu durum emekli çiftlerin bütçelerini ciddi anlamda sarsıyor. Memlekete dönüş sonrası ise ceplerinde hiçbir para kalmıyor. Yalnızca bilet ve yolculuk masrafı 20 bin TL, küçükbaş kurban ise 20 bin TL, ek harcamalarla birlikte 4 kişilik ailenin memleket seferinin toplam maliyeti 50 bin TL’yi bulabiliyor.

Çifte Maaşlı Emekli Bile Gidip Dönemez

KURBAN bayramı için 10 günlük memleket seyahati planlayan 2 çocuklu emekli bir çift dahi yetersiz kalıyor. Taban maaşı olan 14 bin 469 TL’nin üzerinde, biri 15 bin TL, diğeri 20 bin TL aylık almakta olan çiftin toplam maaşı ile 2 bayram ikramiyesi toplamı 43 bin TL ediyor. Bu 4 kişilik emekli ailesi, İstanbul, Bursa, Kocaeli gibi şehirlerden, bayram sırasında Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’ya memleket yolculuğuna çıksa bile sadece bilet masrafları 13-14 bin TL civarında oluyor. Mola yerlerinde yemek yemeleri, memleketteki ekstra harcamalar ve bir de kurban masrafı ile 10 günlük bayram programının maliyeti 45-50 bin TL’yi bulabiliyor. Örneğin, 4 kişilik Trabzonlu veya Rizeli bir aile, yayla hayaliyle memlekete gitmeyi planlasa, bu yüksek maliyetlerle bir sonraki maaşa kadar yaylada mahsur kalma durumu söz konusu oluyor.