4.5 Yılda 866 Bin İş Yeri Kapatıldı

Ali Öztürk / NEFES

Ekonomik zorluklar, şirketler ve küçük esnaf üzerinde ağır bir etki yarattı. Resmi rakamlara göre ekonomi büyürken, ticaret hayatı adeta durma noktasına geldi.

2021 yılında ortaya atılan ‘faiz inerse enflasyon da iner’ şeklindeki çarpıcı ekonomi teorisinin ardından, iki yıl boyunca Mehmet Şimşek’in uygulamaya koyduğu ‘düşük kur-yüksek faiz’ politikası ticaretin temel dinamiklerini olumsuz etkiledi. Ocak 2021 tarihinden bu yana kapanan, feshedilen ya da re’sen kapatılan şirketler ile bireysel ticari işletmelerin ve küçük esnafın sayısı toplamda 866 bini geçti.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre, Ocak 2021 ile Nisan 2025 arasında 205 bin 725 şirket kapandı. Tasfiye edilen ve re’sen kapatılan 152 bin 177 şirket eklendiğinde, TOBB’a bağlı odalara üye anonim ve limited şirketler dahil toplam kapanan şirket sayısı 357 bin olarak kaydedildi.

‘TABELA’ ŞİRKETLER Mİ VARDIR?

Küçük esnaf durumu oldukça tehlikeli. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) verilerine göre, 2021’in başından Nisan 2025’e kadar 508 bin 132 küçük esnaf iş yeri kapandı. Böylece 4 yıl 4 ayda kapanan iş yeri sayısı 866 bine ulaşarak kaygı verici bir tablo ortaya koydu. Bu kapanmalar, SGK’da kaydı bulunan 3 milyon 655 bin aktif Bağ-Kur sigortalısının yaklaşık %24’üne karşılık geliyor.

Öte yandan, TOBB ve TESK kayıtları, aynı dönemde, yani son 4 yıl 4 ayda kurulan şirket ve küçük esnaf iş yeri sayısının toplamda 2 milyon 62 bin 299 olduğunu göstermektedir. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bağlı olarak Bağ-Kur primi ödeyen kişi sayısı yalnızca 513 bin artış gösterdi.

Kapanan veya tasfiye edilen iş yerlerinin sayısından 1.2 milyon daha fazla yeni şirket kurulmasına rağmen, Bağ-Kur kapsamında SGK primi ödeyenlerin sayısının çok daha az kalması, “Kurulan şirketler yalnızca kağıt üzerinde mi? Aynı kişiler tarafından açılan çok sayıda tabela şirketi mi mevcut?” gibi soruları gündeme taşıdı.

TASFİYE VE RE’SEN KAPANIŞ SAYISI ENDİŞE VERİCİ

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), re’sen kapanan şirketleri, yani faaliyeti tespit edilemediği için Ticaret Sicil Müdürlükleri tarafından kaydı silinenleri ayrı bir başlık altında ele alıyor. Ancak son iki yıl içinde re’sen kapanışlarla ilgili güvenilir bir rakam verilmedi.

TOBB’a göre son 4 yıl 4 ay içerisinde 109 bin 611 şirket tasfiye oldu. Ocak 2021-Kasım 2023 döneminde ise 42 bin 566 şirket re’sen kapatıldı. Bu iki kalemin toplamı, 4 yıl 4 ayda kapanan iş yeri sayısının 152 bin 177 olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, yaklaşık 4.5 yılda toplamda 866 bin 34 şirket kapanmış durumda.