İtalyan araştırmacılar, yaklaşık 3 milyar ışık yılı mesafede yer alan ve 7 milyar yıldır neredeyse hiç değişmeyen bir galaksiyi keşfetti. 'KiDS J0842 0059' olarak adlandırılan bu galaksi, astronomik literatürde 'fosil galaksi' olarak tanınan nadir örneklerden biri. Fosil galaksiler, evrenin ilk dönemlerinde hızlı bir şekilde yıldız üreten, ancak daha sonra diğer galaksilerle birleşmeden izole kalan kozmik yapılar olarak tanımlanıyor. Bu yapılar, evrenin oluşumuna dair değerli bilgiler elde etmemizi sağlıyor.
Uzmanlar, büyük galaksilerin genellikle iki aşamada meydana geldiğini vurguluyor. İlk aşamada, çok hızlı bir şekilde yıldız oluşumu gerçekleşirken, galaksi yoğun ve küçük bir yapı oluşturuyor. İkinci aşamada ise, çevredeki galaksilerle birleşimler başlıyor ve bu yapı genişleyip gelişiyor. Ancak fosil galaksiler, nadiren bu ikinci evreyle karşılaşıyor.
'KiDS J0842 0059', evrenin gençlik döneminde oluşmuş ve sonraki süreçte herhangi bir birleşmeye girmeden kalmış. Araştırmacılar, bu galaksinin yıldızlarının yüzde 99,5'inin çok erken bir dönemde meydana geldiğini belirtiyor. Bu tür galaksiler, binlerce Güneş benzeri yıldız barındırıyor, fakat yeni yıldız oluşumu neredeyse tamamen durmuş durumda.
Araştırmanın öncülerinden Dr. Chiara Spiniello, bu tür galaksilerin evrende ‘milyonda bir’ oranında bulunduğunu öngörüyor. 'KiDS J0842 0059'un ilk izlerine 2018 yılında Şili'deki 'VLT Teleskobu' ile ulaşılmıştı. Kesin sınıflandırma ise Arizona'daki 'Büyük Binoküler Teleskop’ ile gerçekleştirilen yüksek çözünürlüklü gözlemler sayesinde tamamlandı.
Avrupa Uzay Ajansı'nın 2023'te fırlattığı 'Euclid Teleskobu', hem karanlık madde ve enerji hakkında bilgi toplayacak hem de fosil galaksilerin daha kolay bir şekilde tespit edilmesine olanak tanıyacak. Bilim insanları, bu teleskop ile daha fazla fosil galaksinin keşfedilebileceğini düşünüyor.
