21 Kurumdan Erdoğan’a Irak Çağrısı: Ticari Engelleri Kaldırın

Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde faaliyet gösteren 21 Oda/Borsa, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Irak sınırında ticareti zorlaştıran uygulamalarda değişiklik yapılması çağrısında bulundu.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, bugün Türkiye’ye geliyor. Sudani’nin ziyaretinden önce, Doğu ve Güneydoğu Türkiye iş dünyasından, Irak ile ticaretin önündeki engellerin kaldırılması hususunda bir çağrı yapıldı.

21 oda ve borsa, yazılı bir açıklama yaparak şunları belirtti:

“Bizler, bölgedeki Oda/Borsa temsilcileri olarak, yıllardır Irak ile ticaretin temelini oluşturan iş insanlarıyız. Savaş, ambargo, kriz ve pandemi gibi zorluklara rağmen Irak’a, özellikle temel gıda maddeleri açısından, kesintisiz ticaretimizi sürdürdük. Ancak bugün, ne yazık ki “Irak ile ticaretimizi nasıl artırırız?” sorusunu tartışmak yerine, mevcut ticaretimizi nasıl sürdürebiliriz kaygısı içindeyiz.”

Ekonomim‘in haberine göre açıklamada, “Sayın Cumhurbaşkanım, özetlediğimiz problemler sadece ticaretimizin gelişimini değil, mevcut ticari ilişkimizin sürdürülebilirliğini bile tehdit eder hale gelmiştir.” ifadelerine yer verildi.

Savaş döneminde kendi araçlarıyla taşımacılık yaptıkları halde, savaşın olmadığı bir dönemde bile ticaretin zorluklarının sürdüğüne dikkat çekilen açıklamada, bahsi geçen problemlerin yapılacak görüşmede ele alınacağına dair temennilerde bulunuldu.

Irak ile Ticarette Yaşanan Sorunlar

Oda ve borsalar, ticareti zorlaştıran sorunları şu şekilde sıraladı:

1- IKBY ve merkezi hükümet arasındaki anlaşmazlıklar

Irak’ın merkezi hükümeti ile IKBY arasındaki yetki karmaşası, özellikle Türk ihracatçılarını ve taşıyıcılarını olumsuz etkilemektedir. Musul girişinde kurulan ve güvenlik gerekçesiyle oluşturulan kontrol noktası, adeta bir gümrük kapısı gibi çalışmakta ve sadece Türkiye’den gelen mallara uygulanmaktadır.

2- Vergi ve masrafların yarattığı rekabet eşitsizliği

İbrahim Halil Sınır Kapısı’ndaki tüm vergi ve prosedürler titizlikle uygulanırken, İran-Irak sınır kapılarında bu kurallar esnetilmektedir. Bu durum, fazladan ödenen vergiler ve masraflar nedeniyle ciddi bir rekabet dezavantajı oluşturmaktadır.

3- Vergi yükleri ve yerel üretimi koruma uygulamaları

Bazı ürünlere uygulanan yüksek vergi yükleri yalnızca İbrahim Halil Sınır Kapısı’nda geçerli olurken, diğer sınır kapılarında bu uygulamalardan muafiyet sağlanmaktadır. Bu durum, yalnızca Türk ürünlerine karşı bir koruma mekanizması oluşturarak eşit rekabet koşullarını ortadan kaldırmaktadır.

4- Transit taşımacılığın önündeki engeller

Irak, TIR sistemine dahil olmasına rağmen, ülke içinden transit geçiş hakkı uygulamada tanınmamaktadır. Dünyanın birçok ülkesine kendi araçlarımızla sorunsuz taşımacılık yapabilirken, hâlâ Irak topraklarında bu imkânından mahrum kalmaktayız.

5- Şoför vize sorunu, lojistik süreçlerin gecikmesi

Yıllardır çözüm bekleyen bir başka sorun ise, İbrahim Halil Gümrük Kapısı’nda Irak vizesinin alınamaması durumudur. Bu, lojistik süreçleri geciktirerek operasyonel zorluklara yol açmaktadır.

Açıklamada imzası bulunan kurumlar şunlardır: Adıyaman, Şırnak, Batman, Tunceli, Cizre, Van, Diyarbakır, Yüksekova, Erciş, Hakkari, Kızıltepe, Mardin, Nusaybin, Muş ve Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları.