YURDAGÜL UYGUN / NEFES
Türkiye, atık ithalatında dünya genelinde en büyük oyuncu konumunu sürdürmeye devam ediyor. Ancak, bu ithalatın maliyeti ve atıkların nerelerde kullanıldığı gibi bilgilerin eksikliği dikkat çekiyor.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, Türkiye 2024 yılında toplam 12 milyon 254 bin ton atık ithal etti. Bu alanda lider olan Türkiye’yi, 3 milyon 860 bin tonla İngiltere ve 3 milyon 112 bin tonla Hindistan izliyor. Son 10 yıl içinde Birleşik Krallık’ın atık ithalatı sadece yüzde 25 artış gösterirken, Hindistan ise yüzde 126’lık bir artış kaydetti. Türkiye’deki ithalat artışı ise yüzde 81 olarak kaydedilmesine rağmen, ülke en büyük ithalatçı konumunu koruyor.
2 Milyon Ton Plastik İthalatı
CHP Meclis Çevre Komisyon Üyesi Nermin Yıldırım Kara, Türkiye’deki bir araştırma kuruluşunun verilerine dayanarak, 2012-2017 yılları arasında Avrupa Birliği ülkelerinden 189 bin ton plastik atık ithal edildiğini, 2018-2022 döneminde ise bu miktarın 2 milyon tona çıkarak, yüzde 900’den fazla bir artış gösterdiğini belirtti.
İthalatın Gerekçesi Hammadde
Kara, iktidarın plastik ithalatını savunma nedenini şu şekilde açıkladı: “Geri dönüşüm tesislerinin hammadde ihtiyacını karşılamak amacıyla bu ithalatı yapıyoruz diyorlar. İthal edilen plastikler, yüksek ve düşük yoğunluklu polietilenlerden oluşmakta. Bu malzemeler genellikle ambalaj, boru hammaddesi, lastik ve kauçuk gibi sanayilerde kullanılmakta. Bakanlık, bu ithalatlarla birlikte yerel üretimi artırmayı hedeflediğini bildiriyor. Ancak bu süreç sonucunda dışa bağımlılığımız da artıyor.”
Plastik atıkların büyük bir bölümünün İngiltere ve Avrupa’nın en büyük atık üreticisi olan Almanya’dan Türkiye’ye geldiğini belirten Kara, “Ayrıca Avrupa’nın diğer türdeki atıklarının da ithalatı söz konusu. Eurostat verilerine göre 2022 yılında Türkiye’nin toplam atık ithalatı 12 milyon ton; bunların önemli bir kısmı demir çelik endüstrisine ait atıklardan oluşuyor. Ancak bu hurda metalin ne kadarının depolandığı veya üretim süreçlerine dahil edildiğine dair yeterli bir veri bulunmamaktadır” dedi.
